Điểm danh các phương pháp kiểm tra không phá hủy chất lượng

18/08/2020

Kiểm tra không phá hủy hiện là phương pháp kiểm tra phổ biến, được nhiều người sử dụng. Vậy, có những phương pháp kiểm tra không phá hủy nào? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây!

Kiểm tra không phá hủy là gì?

Kiểm tra không phá hủy là phương pháp được áp dụng để dò tìm được các khuyết tật có bên trên hoặc bên trong của sản phẩm, vật liệu… Phương pháp này hoàn toàn không làm ảnh hưởng đến các hoạt động của vật thể.

Kiểm tra không phá hủy được biết đến là phương pháp được sử dụng phổ biến trong ngành vật liệu, xây dựng, cơ khí. Chúng được ứng dụng nhằm phát hiện được các khuyết tật trong vật thể, mối hàn như:

Dò tìm được các rỗ khí, vết nứt, tách lớp, ngậm xỉ, không thấu, không ngấu có trong các mối hàn.
Kiểm tra chính xác vật liệu tách lớp, độ ăn mòn của kim loại, hoặc dùng để đo độ dày.
Đo kiểm độ cứng của vật liệu, độ ẩm bê tông và xác định được định vị, kích thước cốt thép bê tông.

Phân loại phương pháp kiểm tra không phá hủy

Phương pháp kiểm tra không làm phá hủy được chia thành 2 nhóm cơ bản. Sự phân loại này dựa vào khả năng nhận biết được khuyết tật của vật thể. Cụ thể:

Nhóm phương pháp phát hiện được các khuyết tật gần bề mặt và trên bề mặt của vật thể gồm: kiểm tra trực tiếp bằng mắt, phương pháp từ tính hoặc bột từ tính, thẩm thấu chất lỏng, phương pháp kiểm tra dòng điện xoáy.
Nhóm phương pháp có thể nhận biết được khuyết tật ẩn sâu bên trong và bên trên bề mặt của vật thể: phương pháp siêu âm, phương pháp chụp ảnh phóng xạ.

Phương pháp kiểm tra khuyết tật bằng mắt

Đây được xem là phương pháp kiểm tra được nhiều người áp dụng nhất khi đánh giá hiệu quả của mối hàn qua quá trình thi công, chế tạo. Đặc điểm của phương pháp này gồm có:

Không phụ thuộc tuyệt đối vào trình độ, kinh nghiệm người thực hiện kiểm tra.
Phương pháp này chỉ dùng để nhận biết được những khuyết tật có trên bề mặt vật thể, cũng như những biến đổi khi sản phẩm thay đổi hình dạng sau quá trình chế tạo, sử dụng.
Đây là phương pháp tiên phong trong việc kiểm tra không phá hủy.

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng việc thẩm thấu chất lỏng

Kiểm tra không phá hủy qua thẩm thấu chất lỏng là phương pháp sử dụng nhiều loại chất lỏng với độ nhớt, màu sắc, thành phần hóa học phù hợp. Từ đó có thể phát hiện được những khuyết tật của vật liệu bám trên bề mặt. Đặc điểm của phương pháp này gồm có:

Chất lỏng được sử dụng sẽ thẩm thấu trực tiếp vào bên trong của vật thể qua những khuyết tật bám trên bề mặt.
Nhận biết được những vết nứt xuất hiện trên bề mặt, rỗ bề mặt.
Là phương pháp thường được sử dụng đối với các vật liệu có tính chất không nhiễm từ.
Không sử dụng đối với các vật liệu chứa độ xốp cao.
Chi phí thấp.

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng bột từ

Kiểm tra bằng bột từ là phương pháp được thực hiện dựa vào khả năng liên tục đối với các đường sức từ. Chúng được tạo ra từ 2 cực của nam châm điện hoặc nam châm vĩnh cửu. Đặc điểm của phương pháp kiểm tra bằng bột từ gồm có:

Độ tin cậy và độ nhạy cao dành cho các khuyết tật có trên mối hàn hoặc bề mặt của đối tượng.
Nhược điểm của phương pháp kiểm tra bằng bột từ là không sử dụng được đối với các vật liệu không có khả năng nhiễm từ.

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng siêu âm

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng siêu âm là phương pháp áp dụng chùm sóng âm để truyền vào vật liệu cần kiểm tra. Thông qua đầu dò, người dùng có thể đo được cường độ xung phản hồi khi sóng âm vào bên trong vật thể kiểm tra. Từ đó, xác định được kích thước, hình dạng, cũng như vị trí khuyết tật có tại các mối hàn, vật liệu.

Đặc điểm của phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng siêu âm gồm có:

Khuyết tật được phát hiện tại các vị trí sâu bên trong vật kiểm tra.
Kiểm tra, phát hiện những khuyết tật tại mối hàn.
Nhận biết được những khuyết tật trong mối hàn, vật liệu như: nứt, rổ khí, tách lớp…
Siêu âm để xác định được độ ăn mòn của kim loại, chiều dày của vật liệu.
Phương pháp siêu âm thường được sử dụng đối với tất cả vật liệu có chất liệu rắn.
Độ chính xác của kết quả sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: thiết bị sử dụng, kinh nghiệm của người kiểm định siêu âm.

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng chụp ảnh phóng xạ

Kiểm tra không phá hủy bằng phương pháp chụp ảnh phóng xạ không giống với các phương pháp khác, phương pháp này sẽ chiếu 1 chùm tia phóng xạ đó có thể tia Gamma hoặc tia X qua bề mặt của vật thể. Hình ảnh khuyết tật sẽ được ghi nhận hoàn chỉnh trên phim.

Chụp ảnh bằng phóng xạ còn là phương pháp được sử dụng đối với nhiều chất liệu khác nhau. Hơn nữa, bạn cũng không cần phải chuẩn bị bất kỳ điều gì với bề mặt của vật thể mẫu. Đặc điểm của phương pháp này gồm có:

Kết quả kiểm tra của phương pháp chụp ảnh phóng xạ có độ chính xác cao, người dùng có thể lưu lại được số liệu kiểm tra.
Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây hại cho sức khỏe của con người, bởi nó sử dụng nguồn bức xạ. Trong quá trình thực hiện có thể làm cho quá trình sản xuất bị gián đoạn.

Phương pháp kiểm tra không phá hủy bằng dòng điện xoáy

Khi sử dụng phương pháp dòng điện xoáy, dòng điện xoay chiều sẽ tạo ra từ trường sơ cấp (biến thiên) khi chạy qua cuộn dây. Khi cuộn dây được đưa vào gần vật liệu mẫu, từ trường biến thiên sẽ lập tức cảm ứng nguồn dòng điện xoáy chạy trong nó.

Từ trường thứ cấp sẽ tạo ra dòng điện xoáy có phương ngược so với dòng từ trường sơ cấp. Lúc này độ thấm từ, độ dẫn điện, độ xử lý nhiệt, hay các bất liên tục… sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ lớn của từ trường thứ cấp, dòng điện xoáy. Phương pháp này thường được ứng dụng để:

Kiểm tra các khuyết tật có trên bề mặt đường ống.
Kiểm tra được hệ thống chuyên trao đổi nhiệt được thiết kế dạng ống chùm.
Phương pháp này còn được dùng để đánh giá kết quả độ dẫn điện.
Kiểm tra chiều dày lớp phủ, độ ăn mòn.

Như vậy chúng tôi đã cùng các bạn đi khám phá câu trả lời cho câu hỏi kiểm tra không phá hủy là gì, các phương pháp kiểm tra không phá hủy được sử dụng hiện nay. Hy vọng rằng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích!